COVID-19 Sonrası Beyin Sisi
Covid-19 hastalığını geçiren insanlarda beyin sisi belirtilerine daha fazla dikkat etmek gerekir. Covid-19 hastalığını atlatan bireylerde bilişsel bozukluklar görülmekte, bu konuda yapılan araştırmalar benzer sonuçlara ulaşınca “beyin sisi” üzerinde durulmaktadır. Covid-19'dan iyileşen hastaların tahmini %22 ila %32'si arasında beyin sisi belirtileri görüldüğü söylenebilir. Bununla birlikte, COVID-19'dan sonra neden beyin sisi oluştuğunu veya bu semptomların ne kadar süreceğini gerçekten bilinmemektedir.
Yavaş veya durgun düşünmeyi tanımlamak için kullanılan bir terim olan beyin sisi, birçok farklı nedenden ortaya çıkabilir. Zaman zaman hatırlayamadığımız, aklımızı toparlayamadığımız, dikkat eksikliği yaşadığımız anlar olabilir. Genç yaşlı herkesi etkileyebilen bir durum olan beyin sisini küçümsememek gerekmektedir. Beyin sisi denildiğinde zihinsel bir bulanıklık, konsantrasyon kaybı, hafızada zayıflama ve unutkanlık olması bekleniyor. Tek başına bir hastalık olmasa da bireylerin okul, iş, günlük yaşamını etkileyerek yaşam kalitesinin düşmesine neden olabilmektedir.
Covid-19 nedeniyle hastaneye kaldırılan kişiler arasında, bilişle ilgili çok çeşitli sorunlar bildirilmiştir. Biliş, beyinde düşünmek, okumak, öğrenmek, hatırlamak, akıl yürütmek ve dikkat etmek için kullandığımız süreçleri ifade eder. Bilişsel bozulma, bir veya daha fazla düşünme becerisini gerçekleştirme yeteneğinizde bir azalmadır. Uzun süreli COVID-19’un etkileriyle mücadele eden kişilerde dikkat, hafıza ve yürütme işlevi ile ilgili belirgin sorunlar olabilmektedir. Kişiler negatif çıktıkları halde uzun dönemli etkiler bırakabileceği uzmanlar tarafından ifade edilmektedir. Covid-19 geçirmeden önce MR çektiren bazı hastalarda Covid-19 sonrası tekrar MR çekildiğinde beyin hacminde küçülme görülebilmektedir. Entübe olan hastaların bazılarında unutkanlık, yakınlarını tanımama, hafıza kaybı gibi durumlar meydana gelebilmektedir.
Beyin sisi, zihinsel berraklığın veya sağlıklı düşüncenin kaybına yol açan bir semptomlar topluluğudur. Spesifik olarak beyin sisinin yaygınlığı hakkında bir istatistik bulunmamakla birlikte, dünya çapında yaklaşık 500 milyon insanın bilişsel işlev bozukluğundan muzdarip olduğu tahmin edilmektedir. İnsanların beyin sisi yaşamasının ana nedenlerinden biri rutin eksikliğidir. Beyin de diğer organlar gibi kullanılmadığı zaman körelmektedir. Bu nedenle beyinsel aktiviteleri kitap okuma, yeni bir dil öğrenme, yeni bir hobi edinme, bulmaca
çözme gibi rutine bağlamak olumlu sonuçlar meydana getirebilir. Çoğu insan evden çalışmaya başladığından, Covid-19’un yayılması ve ardından gelen karantinalar, insanların rutin yaşamını çoğunlukla bozmuştur. Uzaktan çalışma, çalışmak için uygun bir yer bulmak, giyinmek ve makul bir zamanda yatmak için kendinizi motive etmek gibi bir takım zorluklar ortaya çıkarmıştır. Bahçede, sahil kenarında sanki işe gidiyormuş gibi yürüyüşler yapmak, evden çalışma durumunda da mesai saatleri belirlemek, öğlen yemeği için mola saatleri belirlemek gibi davranışlar beyin sisine karşı faydalı olabilmektedir.
